Maaike 'diesel' van den Dungen

Thimpu (2356m) – Dochu La (3109m) – Wangdoe (1303m) – Yeli La (3300m) – Gangtey (2900m) – Yeli La (3300) – Pele La (3396) - Trongsa-Jakar


Het etentje in Thimpu bij die mevrouw die bij Unicef werkt leverde me weer wat nieuwe informatie op over Bhutan. Criminaliteit komt bijvoorbeeld langzaam aan wel op, in kleine diefstalletjes om maar wat te noemen. Drugsgebruik (marihuana groeit hier ook) neemt toe onder jongeren en ook de prostitutie is in opkomst. Met name om te voorzien in de ‘behoeften’ van immigrant arbeiders uit India. Daar ligt gelijk ook het risico op HIV, want condooms schijnen er wel te zijn, maar of ze ook gebruikt worden is een tweede. We hadden het met onze gids R.B. ook nog even over het huwelijk en relaties in Bhutan. Vroeger waren de meeste huwelijken gearrangeerd, maar tegenwoordig zijn er vooral ‘love marriages’. Er zijn ook mensen die samenwonen zonder getrouwd te zijn, dat kan dus wel, maar helemaal geaccepteerd is het nog niet. Grappig vond ik trouwens dat het huwelijk pas sinds kort vastgelegd wordt bij de gemeente, daarvoor was het gewoon een kwestie van een feestje geven voor de familie en dan was je getrouwd. Huiselijk geweld en seksueel misbruik etc. komen hier ook gewoon voor. Ergens jammer natuurlijk, maar ik dacht ‘gelukkig maar, anders zou het hier wel heel erg vredig zijn’. Projecten om dit allemaal ‘onder controle’ te krijgen komen langzaam aan op gang. Er is ook een psychiater in Thimpu, en hoewel veel ‘stoornissen’ gekoppeld worden aan de goden, worden er ook wel steeds meer psychofarmaca voorgeschreven. Tot slot, nog meer goed nieuws, 90% van de kinderen hier gaat naar school, onderwijs en gezondheidszorg zijn gratis voor iedereen. Een land in ontwikkeling dus, met zowel positieve als negatieve gevolgen.
Dan het fietsen. Van Thimpu naar Wangdoe was 80 km, waarvan we 1102m hebben geklommen in 23 km. Ik had niet gedacht dat ik 23 km omhoog zou kunnen fietsen, maar het kan dus. Na die 23 omhoog kwamen er 50 naar beneden, gek genoeg is dat ook ontzettend vermoeiend. Continu concentreren, remmen, op de weg letten, het is bijna een npo’tje. Om half 6 kwamen we aan in het hotel (vertrokken om 8 uur), ik voelde me voldaan, trots. Onderweg nog een uitstapje gemaakt naar de Dzongh in Punika, mooie tempel. Daar hing ook weer een afbeelding van de ‘elephant, monkey, rabbit en peacock’ waarin wordt uitgebeeld dat je moet samenwerken om ergens te komen. We missen nog een ‘peacock’ maar Mart is de olifant, Renee de aap en ik het konijn. Want samenwerken is ook op de fiets de enige manier om er te komen.
Van Wangdoe naar Gangtey over de Yeli La van 3300m een dag later was een ware uitdaging. We startten op 1300m, dus reken maar uit hoe lang je omhoog moet fietsen. Uiteindelijk 2005 m gestegen over 45 km, 6 uur en 46 minuten gefietst en best moe toen ik aankwam. Quote van de dag was van Mart ‘een muziekje helpt wel bij zo’n klimmetje’ : ). Om half 8 zaten we op de fiets met het doel om 4 uur op de top te staan, het zou de hele dag omhoog gaan en dat klopte. Het gebied waar we doorheen fietsen is fantastisch, ik geloof niet dat ik ooit zoveel verschillende soorten bomen door elkaar heb gezien; dennenbos, loofbomen, bamboe, akkers, rodondendrons in bloei en in de verte uitzicht op een hoge top met sneeuw. Ik zit de hele dag te glimlachen. Het weer was heerlijk, graadje of 18, zonnetje. Aangekomen bij het dorpje Nobding werden we welkom geheten door de dorpskinderen die ons even een handje hielpen met omhoog komen door ons te duwen. Na 4 uur omhoog fietsen het mooiste kado wat je kan krijgen. De spontane en vrolijke reacties van de mensen die je tegenkomt zijn geweldig. Een jongetje van een jaar of tien vroeg ‘hello miss, what’s the name of your bike miss?’. Na de lunch de laatste 12 km omhoog, die ook het stijlste zouden zijn. Buikje zat vol en gek genoeg kan je na even rusten toch weer verder. De boeddhistische weergoden hadden ineens minder leuke plannen voor ons in petto; hagelstenen van 1 cm doorsnede kwamen met bakken uit de lucht, daarna regen, wind en kou. Regenpak aan dus, laag verzet en doorgaan. Je komt er vanzelf ook al duurt het lang. Als je niet meer kan duwen, kan je altijd nog trekken aan die pedalen. Het moment dat je de 3300m bereikt maakt alles goed.
Nu een rustdag in Gangtey, even bijkomen. We logeren in een mooie boerderij, geen warm water, geen elektriciteit, veel beesten, maar een prachtig versierde kamer. De kruiken lagen gisteravond klaar in bed, heerlijk. De reden dat er geen elektriciteit is hier is overigens heel bijzonder; dit is het gebied waar de ‘zwartnek kraanvogels’ voorkomen en men is bang dat als er elektriciteitsdraden hangen, dat de vogels er dan tegenaan zullen vliegen. Mooi vind ik dat. Bij een kleine wandeling door de vallei kwamen we zomaar twee zwartnek kraanvogels tegen, nog mooier.

19-3-2010: De wekker ging om 6 uur, de zon schijnt naar binnen, blauwe lucht, ogen open, 4 lagen dekens en een kruik aan de kant en opstaan. Tijd om Gangtey te verlaten. Als we het dorp uit fietsen komen we erachter dat er twee; scholen zijn; een school waarbij het uniform blauwe kaplaarzen heeft en eentje met rode kaplaarzen: ). De kinderen lopen naar school en kijken hun ogen uit naar 3 van die vrouwen op de fiets.
In 10 kilometer fietsen we weer terug naar de top van de Yeli La, nu met zon en prachtig uitzicht. Even dalen en dan weer omhoog naar de Pele La. Ik denk steeds maar Vrij! Vrij! Vrij!

20-3-2010: Net aangekomen in Jakar. Ik ben kapot, gesloopt, misselijk van inspanning. Dat had ik tot nu toe nog niet gezegd he, dat het ook heel zwaar is? nou dat is, ongelofelijk. Ik heb vandaag meerdere keren gedacht ' zo'n auto is zo gek nog niet' , ' waarom doe ik dit eigenlijk?' , en als klap op de vuurpijl, hoezo heb ik pijn in mijn kont terwijl ik zo'n grote heb? Wist af en toe echt niet meer hoe ik op mijn zadel moest zitten. Maar ik ben er. Renee merkte op, toen ik tijdens een afdaling naarstig op zoek was naar een houding om mijn kont het minst te belasten ' niemand had gezegd dat het ontspannend zou worden':). Zo is het maar net. Zo lekker slapen dus.